Công tác phát huy giá trị tài liệu lưu trữ tại Trung tâm Lưu trữ lịch sử, Sở Nội vụ tỉnh Lạng Sơn

Thông đạt số 01-C/VP ngày 03/01/1946 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định “Tài liệu có giá trị đặc biệt trên phương diện kiến thiết quốc gia”. Tài liệu lưu trữ là di sản văn hóa của dân tộc và là tài sản đặc biệt của quốc gia, chứa đựng những thông tin phong phú, có độ tin cậy cao, phản ánh một cách toàn diện, trung thực mọi mặt của đời sống xã hội, có ý nghĩa to lớn trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Tài liệu lưu trữ chỉ thật sự được phát huy giá trị khi được đưa ra sử dụng để phục vụ các mặt hoạt động khác nhau của đời sống xã hội. Chính vì thế, công tác công bố, giới thiệu tài liệu và tổ chức khai thác, sử dụng tài liệu lưu trữ là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, mang tính chiến lược của mọi cơ quan lưu trữ; là mục tiêu cao nhất và cũng là mục đích cuối cùng của công tác lưu trữ.

Hiện nay, Trung tâm Lưu trữ lịch sử đang bảo quản 38 Phông lưu trữ trữ của các cơ quan, tổ chức trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn từ năm 1945 - 2020 với 53.961 hồ sơ, bảo quản trong 8.150 hộp/cặp, tương đương 1.021 mét giá tài liệu. Những hồ sơ, tài liệu này chứa đựng nhiều nội dung phong phú, quan trọng, phản ánh ánh về đời sống kinh tế, chính trị, văn hóa - xã hội của tỉnh qua các thời kỳ lịch sử. Đây là khối tài liệu lớn có giá trị đặc biệt đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc nói chung và của tỉnh Lạng Sơn nói riêng. Do vậy, công tác phát huy giá trị tài liệu lưu trữ của tỉnh có ý nghĩa quan trọng để tuyên truyền, nâng cao nhận thức và sự hiểu biết của công chúng về sự hình thành và phát triển tỉnh Lạng Sơn từ thế XIX đến nay; đồng thời, giáo dục truyền thống, lịch sử của dân tộc của tỉnh Lạng Sơn trong việc bảo tồn các giá trị di sản của địa phương, góp phần phục vụ cho công cuộc bảo vệ, xây dựng và phát triển của tỉnh.

Những kết quả đạt được trong công tác phát huy giá trị tài liệu tại Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Lạng Sơn:

Thứ nhất, về công tác phát huy giá trị tài liệu thông qua hình thức trưng bày, triển lãm trên không gian mạng

Thực hiện Kế hoạch số 99/KH-UBND ngày 28/4/2022 của Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn triển khai Quyết định số 2194/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chương trình “Công bố tài liệu lưu trữ quốc gia phục vụ xây dựng, phát triển kinh tế -xã hội, bảo vệ chủ quyền đất nước”; Trung tâm Lưu trữ lịch sử, Sở Nội vụ đã tham mưu tổ chức thành công 02 cuộc triển lãm  tài liệu lưu trữ trên không gian mạng: Chủ đề: “Lạng Sơn 75 năm thi đua yêu nước” và “Phong trào thi đua yêu nước Cụm 7 tỉnh Miền núi Biên giới phía Bắc” được đăng tải trên trang thông tin điện tử của Sở Nội vụ (https://sonv.langson.gov.vn) và trang thông tin điện tử của Hội đồng Thi đua khen thưởng tỉnh Lạng Sơn (http://thiduakhenthuong.langson.gov.vn). Đến nay cả 2 chương trình có 281.782 lượt độc giả vào tham quan triển lãm. Việc công bố tài liệu lưu trữ bằng hình thức triển lãm trên không gian mạng nhằm tạo sự lan tỏa lớn về thông tin tư liệu, tài liệu, hình ảnh hiện đang được lưu trữ tại Lưu trữ lịch sử đến với đông đảo công chức, viên chức, người lao động và toàn thể nhân dân trong và ngoài tỉnh tiếp cận dễ dàng nhanh chóng qua mạng Internet; nhằm mục tiêu từng bước thực hiện chuyển đổi số trong công tác phát huy giá trị tài liệu tại Lưu trữ lịch sử tỉnh góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới quốc gia trong tỉnh hình mới.

Ngoài ra Trung tâm Lưu trữ lịch sử chủ động tuyên truyền, giới thiệu các Phông tài liệu lưu trữ tại Trung tâm Lưu trữ lịch sử bằng hình thức đăng tải trên Website Sở Nội vụ; đăng tải thường xuyên những tài liệu, tư liệu gắn với các sự kiện ngày lễ, ngày kỷ niệm, chia sẻ một số hoạt động nghiệp vụ của Trung tâm trên fanpage Trung tâm Lưu trữ lịch sử; gửi thông báo đến các cơ quan tổ chức...

Một số hình ảnh triển lãm tài liệu lưu trữ trên không gian mạng của Trung tâm Lưu trữ lịch sử, Sở Nội vụ tỉnh Lạng Sơn:

Chương trình công bố tài liệu lưu trữ trên không gian mạng chủ đề: “Lạng Sơn 75 năm thi đua yêu nước” (năm 2023)

Chương trình công bố tài liệu lưu trữ trên không gian mạng chủ đề: “Phong trào thi đua yêu nước Cụm 7 tỉnh Miền núi Biên giới phía Bắc” (năm 2024)

Thứ hai, về phục vụ độc giả khai thác, sử dụng tài liệu lưu trữ tại phòng đọc

- Trung tâm Lưu trữ lịch sử đã thực hiện tốt chức năng tổ chức khai thác, sử dụng tài liệu lưu trữ từ đầu năm 2023 đến tháng 7/2024 Trung tâm phục vụ 243 lượt độc giả sử dụng tài liệu tại phòng đọc, với 792 hồ sơ tài liệu đưa ra nghiên cứu; chứng thực, cấp bản sao 1.326 văn bản.

Thông qua các hình thức phát huy giá trị tài liệu tại Lưu trữ lịch sử, Sở Nội vụ đã cung cấp cho các cơ quan, tổ chức và công dân về các nguồn tài liệu có giá trị để nghiên cứu, tham khảo xây dựng đề tài, đề án, tra tìm các hồ sơ, tài liệu của các cá nhân liên quan đến các chế độ chính sách, giấy tờ về nhà, công trình xây dựng và các nhu cầu chính đáng khác của công dân. Đặc biệt trong thời gian vừa qua, số lượng độc giả là cơ quan, tổ chức và cá nhân khai thác tài liệu tại Trung tâm Lưu trữ lịch sử tăng do nhu cầu giải quyết các vụ việc; viết lịch sử Đảng bộ các cấp, lịch sử ngành; bổ sung hoàn thiện hồ sơ cá nhân; thực hiện các chế độ chính sách đối với người có công …

- Tuy nhiên, trong quá trình phục vụ khai thác, nhiều tổ chức, cá nhân không cung cấp rõ số, ký hiệu, trích yếu nội dung hoặc ngày tháng, năm ban hành văn bản gây khó khăn trong việc tra cứu. Với tinh thần trách nhiệm phục vụ công chúng trong giải quyết công việc, viên chức Trung tâm Lưu trữ lịch sử luôn có thái độ lịch sự, ân cần, vui vẻ và hướng dẫn tận tình, chu đáo về các quy định của Nhà nước trong việc khai thác, sử dụng tài liệu lưu trữ lịch sử, giúp cho tổ chức, công dân thực hiện đúng theo quy định. Đồng thời, thực hiện tốt ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa tài liệu đáp ứng được yêu cầu của độc giả trong khai thác, tra tìm hồ sơ, tài liệu đảm bảo kịp thời, nhanh chóng và hiệu quả.

Một số hình ảnh độc giả đến tra cứu, sử dụng tài liệu lưu trữ tại Trung tâm Lưu trữ lịch sử, Sở Nội vụ tỉnh Lạng Sơn:

Độc giả tra cứu tài liệu phục vụ nhiệm vụ chính trị cho cơ quan

Độc giả tra cứu tài liệu về chế độ chính sách cho thân nhân và gia đình

Độc giả tra cứu tài liệu về chế độ chính sách Thanh niên xung phong

Độc giả nghiên cứu tài liệu phục vụ viết đề tài khoa học

TRUNG TÂM LƯU TRỮ LỊCH SỬ